Korte inhoud van het verhaal:

Paul is getrouwd met Claire en Paul is de broer van Serge die presidentskandidaat is. Samen met zijn serge en zijn vrouw gaan ze uit eten. Het diner begint normaal maar Paul moet plots naar het toilet. Als hij terugkomt zit Babette ( de vrouw van serge) met tranen in haar ogen. Ze loopt naar de deur en Claire achtervolgt haar terwijl Paul en Serge hun hoofdgerecht opeten. Voor Paul heeft het lang genoeg geduurd en hij gaat op zoek naar zijn vrouw en Babette. Op datzelfde moment gaat er een mobiel af in zijn broekzak. Het is het mobieltje van zijn zoon Michel, die wil afspreken om zijn GSM te komen ophalen. Als hij heeft opgehangen ziet hij zijn vrouw en Babette terug binnenkomen. Alles ziet er weer goed uit. Terwijl Paul op zijn zoon wacht bekijkt hij de filmpjes die op de GSM staan. Op de beelden ziet hij de zoon van Serge samen met zijn eigen zoon tekeer gaan tegen een zwerver. De zwerver ligt op de plek waar zij moeten zijn en dat kan zomaar niet. Hij moet er voor boeten. De jongens steken de zwerver in brand en alles staat op film. Wanneer zijn zoon aankomt bij het restaurant vraagt zijn vader waarom hij nooit iets over de beelden verteld heeft. Blijkbaar chanteert de geadopteerde zoon van Serge Michel. Hij wil de beelden online zetten, maar hij probeert ze met geld te chanteren. Zijn zoon gaat weer naar huis en het diner gaat verder. Opeens komt het onderwerp aan bod. Serge wil alles opbiechten maar de andere drie zitten meer in met hun zonen en vinden dat ze moeten denken aan hun toekomst. Wat ze niet weten is dat Serge de persconferentie al gepland had. Hij gaat naar het café aan de overkant het restaurant. Opeens hoort Paul sirenes. Hij stormt naar buiten en ziet zijn broer afgevoerd worden met de ambulance.

 

Informatie over de schrijver:

Herman Koch werd geboren in Arnhem en verhuisde met zijn ouders op zijn tweede naar Amsterdam. Zijn middelbare school startte hij op het Motessori lyceum en hij werd daar wegens slecht gedrag verwijderd. Hij is bekend als televisiemaker en acteur in de televisieserie Jiskefet, schrijver van romans en korte verhalen, en is columnist voor onder andere de Volkskrant. In 2005 schreef hij het Groot Dictee der Nederlandse Taal. Hij is getrouwd en heeft een zoon. Het Diner, werd onder meer geïnspireerd door de moord op de dakloze vrouw María del Rosario Endrinal Petit in Barcelona in december 2005, die door drie jongens uit een rijke familie bij de bank werd mishandeld en daarna in brand gestoken. Het boek won in 2009 de NS Publieksprijs. 

 

Thema’s:

Het thema van het boek is dilemma. Wat moet je doen als je kind iets heel ergs heeft gedaan? Moet je net als Paul je kind beschermen voor wat hij heeft gedaan? Om zo zijn jeugd te redden. Of kun je beter net als Serge gewoon eerlijk en openkaart spelen omdat je kind er anders later trauma’s aan overhoudt?

 

Stijl

Wat Herman Koch doet is dat hij een bepaalde humor vaak op een goede en leuke manier kan brengen. Deze humor maakt dat er naast de spannende momenten ook momenten zijn waarop er gelachen kan worden om het boek. Wat Koch doet om de spanning op te voeren en het verhaaltempo naar beneden te halen is doordraven op onnodige details. Dit lijkt een simpel trucje maar het is bijna nooit niet interessant.

 

Bedoelingen:

Het diner gaat over 2 kinderen die iets ondenkbaars hebben gedaan. En hoe hun ouders hier op gaan reageren.

 

De hoofdpersonages:

 

Paul Lohman

Doordat je dit verhaal vanuit het perspectief van Paul Lohman beleeft, zijn er vele momenten waarvan je de gevoelens van hem te weten komt. Het verhaal is zeer gedetailleerd beschreven en daarom erg gericht op de verhoudingen tussen mensen, waaronder die met Paul.
Paul Lohman is getrouwd met Claire, samen hebben ze een kind, Michel. Door het verhaal heen blijkt dat Claire en Paul een hele goede band hebben met elkaar. Toch houden ze meerdere dingen voor elkaar achter. Misschien zorgt dat er mede voor dat ze een goede verhouding met elkaar hebben. Paul vertelt meerdere malen over zijn vrouw:

“Mijn vrouw dronk minder snel dan ik, en ook daarom hield ik van haar, vanavond misschien nog wel meer dan andere avonden. “Blz. 17
 

Na het verhaal gelezen te hebben kan je er niet om heen dat Paul impulsief en agressief is. In meerdere situaties (wanneer hij zijn zoon moet beschermen) wordt Paul erg agressief tegen anderen, zelfs tegen zijn broer. In het citaat hieronder is hier sprake van:

“Meneer Lohman’ zei hij nog. Daarna raakte ik hem vol met mijn vuist op zijn neus. Er was meteen bloed” blz. 269

Buiten het feit dat Paul agressief over kan komen, wil ik toch benadrukken dat hij veel van zijn zoon en vrouw houdt. Hij is erg gesteld op zijn gezin. Wanneer Claire in het ziekenhuis ligt wil hij dat alles zo normaal mogelijk verloopt voor Michel. Hij bezwijkt er bijna onder en daarom komen Babette en Serge poolshoogte nemen:

“Wij weten als geen ander dat je enorm je best doet om het voor Michel allemaal zo normaal mogelijk te laten lopen.”blz. 216

Paul, de hoofdpersonage, is een round character. Zijn karakter wordt van meerdere kanten belicht, op een negatieven en positieve manier. De lezer krijgt zijn karakter zo uitgebreid te weten doordat Paul de hoofdpersonage is.
De lezer krijgt deze informatie echte niet in een keer, zijn karakter wordt gaande het verhaal steeds duidelijker. Als lezer krijg je dus steeds meer informatie over Paul.
Door de flashbacks in het verhaal is er ook een zeker ontwikkeling zichtbaar bij Paul. In de flashback die tien jaar terug gaat slaat hij zijn broer Serge. In het heden, tijdens het diner, weigert Paul echter zijn broer te slaan wanneer hij de toekomst van zijn zoon moet beschermen. Dit is een duidelijke (positieve) verandering.

Serge Lohman,
Serge Lohman staat in het boek het meest bekend als presidentskandidaat. De verkiezingen komen er aan en Serge staat op het punt minister-president te worden.
Serge is al achttien jaar getrouwd met Babette. Samen hebben ze twee eigen kinderen: Rick en Valerie. Ook hebben ze een jongen geadopteerd uit Burkina Faso. Zijn echte naam is Beau, maar de meeste noemen hem “Faso”. Serge en Babette hebben Beau leren kennen via een ontwikkelingsproject. Later hebben ze hem geadopteerd. Het gaf Serge een gezicht: die politicus met die geadopteerde zoon uit Afrika.

“Vroeger ging het met Serge en vriendinnetjes meestal zo dat ze het na een paar maanden wel weer gezien hadden; er zat een saaie en rechtlijnige kant aan die aantrekkelijkheid, ze raakten al snel op zijn “leuke kop”uitgekeken.”blz. 62

In bovenstaand citaat wordt beschreven hoe Serge volgens Paul in zijn jeugd was. Buiten de politiek heeft Serge nog een liefde, Frankrijk, van croissants en stokbrood tot Franse films. Deze passie delen Babette en Serge samen, ze hebben dan ook een vakantiehuis in de Dordogne. Het gezin rijdt ook in een van de duurdere modellen van Peugeot.
Serge heeft zelf nog een Franse hobby, wijn. Volgens Babette en Paul valt het allemaal wel mee en is het slechts vanuit het oogpunt om de verkiezingen te winnen. Serge zelf vindt dat hij er veel verstand van heeft. Wijnen proeven in het Loire-dal hoort er volgens hem dan ook bij. Uit onderstaand citaat blijkt dat Paul het allemaal wel vindt meevallen:

“Serge had de wijn uitgezocht, met onze instemming, dat nog wel, maar toch was dit verstand-van-wijn-hebben iets wat mij mateloos irriteerde.” blz. 44

Paul beschrijft Serge op twee verschillende manieren. Op campagnetijd in de buitenwereld is Serge iemand die de hele tijd straalt. Hij lacht altijd, dat vinden de mensen leuk.

“Als Serge leraar zou zijn, zou hij een leraar zijn die ook weleens “kut” of “cool” zegt, de leraar zonder stropdas en de leraar die op schoolreisje ook een beetje dronken wordt. “

Maar Serge kent ook zo zijn andere kant, zoals hij is als hij ergens privé is. Hij straalt niet meer en het belangrijkste, hij kijkt de mensen niet meer aan.
Een karaktertrek die Serge goed omschrijft is arrogant. In zijn dagelijkse manier van doen is Serge volgens zijn broer arrogant. Dit wordt niet letterlijk beschreven, maar Paul heeft er meerdere malen moeite mee dat Serge zich als presidentskandidaat zo gedraagt. Zo gaat Serge er vanuit dat hij overal in elk restaurant binnen kan lopen, “ze hebben altijd wel een plaatje vrij voor mensen zoals ik”.
Egoïstisch is Serge bepaald niet. Hij wil zich terug trekken uit de politiek, alleen omdat zijn zoon onder de geheimhouding lijdt. Alleen omdat zijn zoon aangeeft moeilijk te kunnen verder, geeft hij zijn eigen carrière op.

Michel Lohman
Michel Lohman is de zoon van Paul en Claire. Hij is (bijna) zestien jaar en heeft een goede band met zijn neven Rick en Beau. Ze zitten met z’n drieën op dezelfde middelbare school.

Michel gebruikt net zoals zijn vader zijn agressiviteit om zich zelf te beschermen.
De meeste agressiviteit van hem komt toch wel tijdens het incident met de zwerver naar voren. Michel en zijn neef Rick willen na een schoolfeest pinnen in een pinhokje, maar de zwerver ligt in de weg. De jongens gaan steeds heftiger tekeer en steken uiteindelijk een jerrycan in de brand, vermoedelijk overleeft de zwever dit niet. De agressiviteit komt hier zeker duidelijk naar voren. Een van hen heeft een aansteker mee en de makkelijkste optie is dan diegene in de brand steken. De neven kiezen voor een andere tactiek en beginnen met het beledigen wat van kwaad tot erg schoppen wordt. De agressiviteit is ook in onderstaand citaat duidelijk zichtbaar.

“Kop houden, zeg ik! Hij heeft geeft een harde schop tegen de slaapzak. Er is bloed.” Blz. 140

Er is echter ook een zachte kant van Michel. Hij houdt namelijk erg van zijn vader. Dit komt door de opvoeding van Michel, hij is altijd beschermd door zijn vader. Deze vader zoon liefde is een motief op zich. Dit motief keert namelijk meerdere keren in het verhaal terug.
Hieronder een voorbeeld van een van de vader-zoon momenten.

“Hij zette kracht, zoveel kracht had hij nog nooit gebruikt bij een omhelzing, zijn hoofd drukte tegen mijn borst. ‘Papa’, zei hij. ‘Lieve papa.” Blz. 146

Het is duidelijk vast te stellen dat Michel een flat character is. Ten eerste maakt hij geen enkele ontwikkeling door en ten tweede komt hij (relatief gezien) niet vaak in het verhaal naar voren.

 

Gebruikt perspectief 
De verteller is Paul Lohman die in de ik-vorm het verhaal vertelt van een diner met zijn broer Serge Lohman.
Hij is ex-leraar geschiedenis, maar een aantal jaren geleden doorgedraaid tijdens een les, waarna hij zich onder psychiatrische behandeling moest stellen en hij later op non-actief werd gesteld. Hij vertelt het verhaal in de verleden tijd
In een soort epiloog (Hoofdstuk “De fooi”) vertelt hij dat de verkiezingen op niets zijn uitgelopen. Dan zijn we in de tijd al een paar maanden verder. Maar dan is hij juist een achteraf vertellende “ik”

De tijd van het verhaal 
Het is een actueel verhaal, hoewel uit de verhaalgegevens niet direct duidelijk wordt in welke maand en in welk jaar zich alles afspeelt. Maar in de tekst wordt enkele keren gesproken over George Bush als president van Amerika, de oorlog in Irak, de rekening in euro’s. Je kunt dus aannemen dat het verhaal na 2004 speelt. Ook wordt de huidige minister-president op Jiskefetachtige wijze geschilderd waarbij de vergelijking met Jan Peter Balkenende aan de lezer wordt opgedrongen. 
Kortom, het is een actueel verhaal dat speelt in de tijd waarin het boek is uitgegeven.

 

Mening

Herman Koch heeft in dit boek een duidelijk accent gelegd op de liefde voor je familie en gezin. Hij heeft hierin een combinatie gevonden tussen de herkenbaarheid van de problemen in een gezin en opmerkelijke handelingen waarin weinig zich herkennen.

De schrijfstijl van Herman Koch komt in dit verhaal zeer duidelijk naar voren. Het boek kenmerkt zich hierdoor van anderen. Dit is geen thriller waarbij de spanning een rol speelt, dit verhaal gaat om de belevenis van de hoofdpersonage. De hoofdpersonage van het verhaal, de verteller, deelt zijn belangrijkste momenten met de lezer. Het verhaal komt voor mij over alsof iemand zijn levensverhaal op een avond kwijt wil en die in een boek uitbrengt.

De verteller moet moeilijke beslissingen maken en maakt onherkenbare dingen mee en daarom is het zo interessant te lezen hoe de verteller dit allemaal beleeft.
Wat het verhaal zo speciaal maakt is de onvoorspelbaarheid en onvoorstelbaarheid. Zo is de broer van de hoofdpersonage een premierkandidaat en heeft zijn zoon een moord gepleegd. Ook zijn er meerdere momenten waarop je als lezer bedenkt dat je anders zou handelen in zo’n situatie. Juist daardoor zet dit verhaal mij als lezer aan het denken. Je gaat zelf nadenken over het onderwerp, vind ik dat ook, zal ik dat ook doen (voor mijn kind)?

Het boek geeft mij het gevoel alsof ik een ervaring rijker ben en daarom raad ik dit boek aan iedereen aan die dat ook wil!